“Mi actividadnan favorito ta combersa y pasa tempo cu mi amigonan. Banda di esey mi ta gusta hunga Badminton”, Winston (15) ta cuminsa conta. Un contesta masha normal pa un hoben di 15 aña riba su pasa tempo mas gusta. Pero loke bo lo no ripara na simpel bista ta e abilidadnan extraordinario cu Winston a demostra, desde un edad hoben caba den su nivel di inteligencia pa cifra, calculacion y matematica.

Su mayornan no ta mira e importancia awor pa pone un nomber ni number na e abilidadnan di Winston, pa nan e sosten y posibilidadnan cu por duna Winston pa e sigui desaroya su mes, ta na prome lugar. Den e siguiente entrevista, nos ta conoce un poco mas di Winston y e mundo di posibilidad cu ta sper’e den un entrevista cu su mayornan y su mes.

Luzina, un tax advisor cu su mesun compania estableci na Aruba y Jacob un consultant y project manager ta mayornan di Winston. Nan ta biba hunto cu 1 ruman muher mas y nan ta conta nos di Winston, tempo e tabata mas chikito. “Winston tabata un baby hopi lief y rustig. Loke nos a practica desde su nacemento ta “co-sleeping” duranta un aña. Despues el a bay den su mesun camber. Nos a practica “American Baby Sign Language” p’asina e por a comunica cu nos prome cu e por a papia. Tambe nos a practica e principio di “Baby-Led Weaning” di sra Gill Rapley. Segun cu Winston a crece, e tabata fan di e buki nan di “Gossie & Friends”, di Olivier Dunrea, tocante 2 pato. E buki nan aki ta accesibel den diferente idioma. Nos a lesa e buki nan masha hopi mes. Winston tabata gusta hunga cu bloki di palo, y den santo cu su graafmachine.

Unda boso a mira cu e tabatin mas interes?

Cu su tres aña, el a cuminsa kleuterschool na Beautiful Sun Montessori School cu nan programa pa mucha di 3 pa 6. Eynan nunca Winston tabata get bored, paso na BSMS e por a explora tur su interesnan. Winston tabata haci su juffrouw masha hopi pregunta. Den e temporada cu e tabata na BSMS, nos a cuminsa ripara cu Winston tin un habilidad resaltante pa cifra, calculacion y matematica. Special pa wiskunde desde cu e tabatin 4 aña na Kleuterschool. Un ehempel: e tabata fascina pa cifranan grandi, manera 1 googol (esaki ta 1 cu 100 cero su tras). E tabata haci som manera 1 googol x 1 googol.

“Semper nos a envolve Winston den e decision nan importante riba su educacion. Despues di BSMS el a atende Colegio Santa Famia na Pos Chiquito. Ey nan a ofrece Winston pa salta un klas, pero e no tabata kier. E tabata kier a keda den klas hunto cu su amigo y amiga nan. E momento ey Colegio Santa Famia a haci nan maximo esfuerso y a ofrece Winston e posibilidad pa avanza mas liher cu su rekenwerk. Ora di rekenles, e tabata bay den klasnan mas halto. Pa fin di 3de klas, el a caba cu tur rekenwerk di ful basisschool.

Tras di e logronan di Winston, nos tin duda cu tin e sosten familiar como base principal p’e. “Loke semper nos a stimula ta pa Winston lesa buki. Desde kleuterschool e ta miembro di Biblioteca Nacional y nos ta bay biblioteca regularmente, pa Winston fia buki pa e lesa. Nos a percura pa Winston haya private Math tutoring, nos a usa tambe “Khan academy” (cu ta un online programa di wiskunde, gratis). Den vakantie nos ta busca diferente wiskunde kamp pa Winston, manera: “den mi cabez” (Aruba), “Firecracker Math Camp” (Berkley, CA), Vierkant wiskunde (NL), stimule pa participa na actividadnan di Brenchi’s Lab (Maker expo) y tur otro tipo di Coding camps. E aña ‘ki, el a bay un wiskunde camp pa cinco siman na Merca www.mathcamp.org (2 di juli - 5 aug 2023). Pa por participa na e match camp aki, e mester manda un aplicacion, cu ta consisti di un qualifing quiz y personal statement. Desde januari te cu fin di februari, Winston a traha hopi duro independientemente riba e qualifying quiz, cual e mester a entrega den e prome siman di maart. Den total tabatin mas di 850 aplicante (mundialmente) y solamente 65 lugar.

Algun di e momentonan cu ta yenabo di orguyo di boso yiu su logronan academico y/of personal?

Ora di fiesta cu piñata, e no ta yena su saco completo, paso e no ta gusta hopi mangel. Pero si e tabata yuda otro mucha yena nan saco cu mangel. Tambe e ta sali na defensa di otro mucha den su klas, ora nan wordo bullied door di docente. Un otro momento ta na november 2022 ora cu Winston a participa na Aruba Art Fair San Nicolas y e expone su arte cu el a traha usando artificial intelligence. E mes a percura pa e por a participa y pa e organisacion pone un TV screen pa e por usa, pa show su arte.

Nos ta spera cu e lo ta sano y feliz.

“Duna bo yiu atencion completo por lo menos 20 minuut pa dia. Motiva bo yiu pa descubri pa su mes kico e ta gusta. No ta importa si ta wiskunde, baile, arte, construccion, cushina etc. Y si bo yiu ta demostra interes den algo, alimenta esaki, facilita sosten y tambe yuda nan. No tene miedo si bo yiu no ta desaroya segun un modelo standard. No concentra riba kico bo yiu no ta bon den dje pero yude pa resalta den e cosnan cu si e ta bon aden.”

For di hopi chikito, tabatin algun materia cu mas a interesabo?

Si, mi ta interesa den wiskunde den tur bida. Mi no ta sigur pakiko, pasobra mi tabata hopi chikito, pero segun mi e tabata pasobra mi por a pensa hopi riba dje.

Cuanto aña bo tabatin ora bo a ripara cu siñamento ta facil p’abo?

Mi no tabata sa prome. Awor mi sa pero ta como cu hendenan cu mi conoce ta bisami cu mi ta compronde hopi liher.

Ki ta e vaknan cu bo ta haya specialmente facil?

Wiskunde y natuurkunde paso tin poco teoria pa siña for di bo cabes. Tambe Economia

Tabatin momentonan cu bo mes a sorprende di bo capacidad den compronde/siña?

No

Banda di bo interes pa wiskunde y programacion, tin algun otro area cu ta interesabo?

Si, awor mi ta bezig cu arte tambe. Mi a participa den Aruba Art Fair aña pasa y e aña ‘ki, mi ta participa di nobo. Mi ta exhibi creacion di arte cu mi a traha cu inteligencia artificial.

Con bo maestronan y mentornan a yudabo y sostena bo capasidatnan academico extraordinario?

Sussanne, mi maestra di Beautiful Sun tabatin un gran impacto riba mi. Mi ta papia cune hopi ainda. Ademas, mi mayornan tambe ta motivami pa keda haci mi best. Tim Croes (rector Colegio Arubano) a dunami e posibilidad pa por sigui lesnan di wiskunde D den forma independiente.

Bo a yega na experencia momentonan di duda of reto pa motibo di bo abilidadnan academico?

No.

Tin momentonan cu bo ta sinti bo mes ferfela den un ambiente di scol of les tradicional?

Si, den les di hopi vaknan mi no tin hopi pa haci y mi ta puntra mi mes, kico mi tin na e lesnan aki paso mi tin cu keda entre 6 pa 8 ora na scol sintiendo cu di baina mi ta siña algo nobo di e splicacion y of lesnan di e meastronan.

Kico ta bo plan nan pa futuro?

Ainda mi no sa, awor mi ta trahando riba proyectonan cu tin un impacto positivo pa mundo. 1. Mi ta trahando riba un grafische reken machine cu lo ta mas barata cu e TI (Texas Instrument) y cu lo por keda usa tambe durante pro efwerken/examens. 2. Un diccionario digital pa Papiamento. Ambos proyecto ainda ta den beta.

Bo ta considera bo mes como un hoben extraordinario y inteligente?

Mi no ta pensa normal riba e cos nan aki.